Du lịch Miền Bắc hấp dẫn du khách không chỉ bởi những danh lam thắng cảnh đẹp tuyệt vời, những cánh rừng xanh mướt, mà còn nhờ những món ăn đặc sản. Những cánh rừng ấy không chỉ là lá phổi xanh mà còn cung cấp nhiều sản vật đặc biệt, trong đó có các loại quả cây tuy bình thường nhưng lại rất ngon, là món quà quê, là đặc sản của núi rừng miền Bắc.
Dải đất miền Bắc xinh đẹp của đất nước ta nhờ sự ưu ái của thiên nhiên và bàn tay tài hoa của con người đã tạo nên những danh lam thắng cảnh đẹp tuyệt vời. Dù là đặt chân tới mênh mông rừng cọ đồi chè của trung du miền núi phía Bắc, tới những cung đèo hiểm trở nhưng đẹp bậc nhất cả nước ở Đông Bắc, tới những bậc thang “lên tận trời” của Tây Bắc… nơi nào cũng khiến du khách ngỡ ngàng trước sự kỳ vỹ tuyệt đẹp của thiên nhiên.
Còn hấp dẫn du khách nhờ những cánh rừng xanh mướt và những món ăn đặc sản. Những cánh rừng ấy không chỉ là lá phổi xanh mà còn cung cấp nhiều sản vật đặc biệt, trong đó có các loại quả cây tuy bình thường nhưng lại rất ngon, là món quà quê, là đặc sản của núi rừng miền Bắc. Mời bạn cùng điểm danh những loại quả đó với VNTOUR nhé.
QUẢ CỌ có lẽ cây cọ đã quen thuộc với mọi người, nhất là những người con của miền Bắc, vì ngay lúc nhỏ thường hát vang: “cọ xòe ô che nắng, dâm mát đường em đi”. Đến trung du miền núi phía Bắc, đặc biệt là tỉnh Phú Thọ, Tuyên Quang, Thái Nguyên bạn sẽ thấy những rừng cọ đồi chè nhấp nhô.
Vào khoảng cuối năm những trái cọ bắt đầu chín. Cọ được hái xuống ngâm trong nước ấm nóng (còn gọi là ỏm) khoảng 50 - 60 độ, khoảng 10 phút sau là chín, cùi dày, dẻo và vàng ươm, thơm nồng. Cọ ỏm cứ thế ăn hoặc chấm với nước mắm hay tùy khẩu vị từng người có thể thay bằng bột canh, tương ớt đều rất ngon. Quả cọ còn có thể làm dưa. Dưa cọ có vị mặn của muối, vị ngậy béo bùi bùi của cọ, có thể ăn cùng với cơm hoặc ăn chơi đều rất ngon.
Nếu có dịp du lịch miền Bắc, đặc biệt là các tỉnh Phú Thọ, Thái Nguyên, Tuyên Quang mùa cuối năm, bạn nhớ tìm thưởng thức loại quả ngon của núi đồi trung du này nhé.
QUẢ TRÁM Cứ khoảng tháng 5 đến tháng 8 hàng năm, khắp các chợ ở trung du miền núi và vùng Tây Bắc những rổ trám xanh trám đen lại được bày bán. Cây trám có nhiều ở Phú Thọ, Lào Cai, nhưng khi nói về các sản vật quý của Cao Bằng cũng không thể quên được quả trám.
Ngoài để ăn chơi, chế biến các món ăn, quả trám còn có thể làm thuốc tốt cho sức khỏe. Quả trám đen có thể đem ỏm để làm món ăn vặt như quả cọ. Còn trám trắng thì có vị chua, ngọt hậu, bùi béo, tính ấm có thể thể làm mứt, ô mai. Trám kho cá, kho thịt cho mềm béo thì dù không đói bạn cũng có thể ăn hết veo mấy bán cơm với món này. Món xôi trám thơm ngát hương nếp và mùi thơm của trám cũng là món ăn đậm hương vị núi rừng miền Bắc.
QUẢ TÁO MÈO Táo mèo còn có một cái tên mỹ miều khác là sơn tra. Trong các vùng có táo mèo thì táo mèo Yên Bái là ngon nhất. Táo mèo ở Yên Bái mọc tự nhiên khắp vùng, thường cho quả vào khoảng tháng 5 đến tháng 10 hàng năm.
Táo mèo ăn sống có vị chua chát, thường được ngâm đường làm món nước uống thanh nhiệt. Táo mèo tươi hoặc phơi khô ngâm rượu có công dụng chữa bệnh rất tốt như điều trị các chứng rối loạn tiêu hóa, ngừa đau thắt ngực... Giấm táo mèo cũng có nhiều công dụng tuyệt vời và như một loại mỹ phẩm đẹp da cho chị em phụ nữ. Du khách đến Yên Bái tháng 8, tháng 9, không chỉ được ngắm những ruộng bậc thang trải thảm vàng mà còn có thể mua táo mèo về ngâm uống hoặc làm món quà độc đáo cho người thân, bạn bè.
QUẢ MẮC MẬT Mắc mật là một loại cây thân gỗ nhỏ mọc trên núi đá vôi, thường có ở Cao Bằng, Lạng Sơn. Mỗi năm, cứ vào độ tháng 7 đến tháng 9, cây mắc mật lại cho ra những chùm quả sai trĩu. Quả này có vị cay dìu dịu, thơm nhẹ, có màu nâu. Quả mắc mật là thứ quà đặc sản núi rừng chỉ vùng cao mới có. Trong các món ăn nổi tiếng của Lạng Sơn, Cao Bằng nói riêng và vùng núi miền Bắc nói chung, du khách thường được thưởng thức các món như lợn bản quay mắc mật, vịt nướng mắc mật…
Trong tủ gia vị chế biến món ăn của nhiều gia đình ở miền Bắc thường có túi quả mắc mật khô để dành. Đến thăm những phiên chợ vùng cao, bạn hãy tìm đến gian hàng bán những quả mắc mật khô thơm mua cho mình một ít, để khi về thỉnh thoảng chế biến món ăn thết đãi bạn bè và để nhớ đến hương vị núi rừng miền Bắc nhé.
QUẢ THANH MAI Quả thanh mai hay còn gọi là quả dâu rừng, có ở Lào Cai và Quảng Ninh. Vì mọc trên rừng nên quả thanh mai không có nhiều. Mùa quả thanh mai bắt đầu từ khoảng tháng 3 đến tháng 5. Quả thanh mai có màu đỏ nhìn rất bắt mắt, do có vị chua nhẹ nên thanh mai có thể ăn ngay hay ngâm với nước đường làm nước giải khát mùa hè.
HẠT DẺ Hạt dẻ thì ở đâu bạn cũng có thể mua, có thể ăn, nhưng ở miền núi phía Bắc, đặc biệt là ở vùng Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng, hạt dẻ vào loại ngon nhất và là đặc sản của nơi này. Khác biệt với các loại hạt dẻ khác, hạt dẻ Trùng Khánh to đều, có hình dáng hơi tròn, vỏ hạt màu nâu sẫm, rất bóng, trên vỏ có lớp lông tơ màu trắng nhạt, vỏ lụa mỏng, dễ bóc, nhân hạt có màu vàng tơ, vị bùi, thơm ngậy. Đi du lịch Cao Bằng, hầu như du khách nào cũng tìm mua cho mình ít hạt dẻ về làm quà cho người thân, bạn bè.
Đây là một loại quả tròn nhỏ, vỏ mềm, có màu hồng dịu. Quất hồng bì có mùi rất lạ, nhưng khi quen dần ăn rất ngon, vị chua chua thơm thơm rất dễ chịu. Bạn có thể lột bỏ vỏ hoặc ăn luôn vỏ tùy thích. Quất hồng bì cũng thường cho quả vào tầm tháng 6-8 hàng năm và loại quả này thường có ở Phú Thọ, Lào Cai, Yên Bái. Quất hồng bì tươi không bảo quản được lâu nên thường chỉ miền Bắc mới có, ít mang đi xa được.
QUẢ MẮC KHÉN Mắc khén là loại quả gia vị độc đáo của núi rừng Tây Bắc. Nếu đã có dịp thưởng thức món ăn của người Thái, bạn sẽ không quên loại gia vị lạ, cay cay, thơm thơm và ngai ngái mùi núi rừng của mắc khén. Cây khén ra hoa vào dịp cuối xuân, đến cuối mùa hè thì có thể thu hái. Mắc khén có thể phơi khô để dùng dần. Người vùng cao thường nướng hạt mắc kén rồi giã nhỏ để làm các món chấm ăn cùng măng luộc, thịt cá nướng hoặc làm gia vị tẩm ướp. Hạt mắc khén có vị hơi cay lại thơm mát mùi tinh dầu. Nhiều món ăn Tây Bắc như măng lay chấm chéo, thịt gác bếp, thịt nướng nhờ có hương vị mắc khén mà món ăn thêm phần hấp dẫn.
Những loại quả trên đây tuy không phải là sơn hào hải vị, nhưng lại là món quà quê, là đặc sản của núi rừng miền Bắc. Chúng góp phần làm nên sự phong phú trong ẩm thực vùng miền, tăng hương vị cuộc sống. Vì vậy, nếu có dịp đi du lịch miền Bắc, đến những vùng như Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Thái Nguyên, Cao Bằng… bạn đừng quên ăn thử các loại quả của núi rừng này và mua làm quà cho bạn bè và người thân nhé!
