Cốm hộc là món quà khá đặc trưng, giản dị của vùng đất biển xanh cát vàng Phan Thiết. Cũng giống với các lọai cốm khác, cốm hộc được làm từ lúa nếp, nếp đem rang, hạt nếp nở bung thành hoa gọi là hạt nổ kèm thêm với đường sên và dứa, gừng ép lại thành khuôn. Theo những nhà làm cốm có nhiều kinh nghiệm thì nếp phụng và nếp hương là nếp ngon và thơm nhất.
Những người sinh sống nơi xa, dù ở trong hoặc ngoài nước, đều không quên dặn dò người thân gửi cho mình dăm bịch cốm để bày bàn thờ cho đúng thông lệ và để khi ăn có thể nhớ lại hương vị quê nhà. Với trẻ con, cốm hộc là một thứ quà rất hấp dẫn.
Những lát cốm vàng lợt óng ả, xen lẫn với những mảnh gừng mỏng trong màu hổ phách, trông hật hấp dẫn. Cắn từng miếng nhỏ, nhai thật chậm sẽ cảm nhận được hương vị thơm ngon của từng hạt cốm ngọt dịu, cay cay, lại thơm dậy mùi gừng. Là một món ăn vặt vừa ngon mà lại rẻ, được xem là một món ăn đặc sản tết ở Phan Thiết. Cốm được làm từ gạo nếp ngon, sau khi rang hạt nếp sẽ nổ bung ra (hay còn gọi là nổ cốm), sau đó người ta sẽ trộn cốm với đường đã được chế biến. Tuỳ theo sở thích mà người ta sử dụng đường cát hoặc đường tán kèm thêm một số phụ liệu nữa là gừng và khóm (dứa). Gừng được làm sạch vỏ rồi giả ra, khóm got sạch vỏ và mắt rồi xắt thành miếng nhỏ. Cho đường lên bếp lửa pha thêm nước theo một tỉ lệ nhất định, khi thắng đường nên cho thêm một ít nước chanh để khỏi bị lại đường. Khuấy đều đến khi đường keo lại thành dây thì cho gừng và khóm vào. Sau đó đổ nước đường trộn chung với gạo nếp đã rang nổ sẵn để chừng 20 phút là có thể đóng khôn cốm.
Khuôn cốm được làm bằng gỗ đóng sẵn 3 mặt với nắp đậy là một tấm gỗ rời dùng để ép cốm cho chặt và bằng phẳng. Cốm được lấy ra khỏi hộc sẽ dùng một chiếc dao thật bén cắt cốm ra thành từng miếng vuông vức. Cốm được đem phơi khoãng 1 - 2 nắng thì đem đi đóng gói. Do cốm làm ra trông vuông vức như một chiếc hộc nhỏ nên người dân nơi đây đăt cho tên cốm là cốm hộc.là một món quà tết ý nghĩa ở Phan Thiết
Cốm để được khá lâu, từ 1 - 3 tháng, khi dùng thì lấy dao cắt ra thành từng miếng nhỏ, ăn cốm uống nước trà nóng là một tu vui tao nhã của người Phan thiết vào dịp Tết Nguyên Đán
Cốm hộc là thức quà đặc trưng của vùng đất Phan Thiết, là tinh hoa truyền lại từ nhiều đời. Nó không chỉ là đặc sản ẩm thực ngày tết mà còn là nét văn hóa riêng của mảnh đất này. Người Phan Thiết mỗi khi nhìn thấy cốm hộc là biết xuân đã về, biết Tết sắp đến. Nhiều năm qua cốm hộc dường như đã bị mai một nhưng gần đây thức quà truyền thống này đang dần được khôi phục sản xuất, không chỉ làm thức ăn quen thuộc cho mỗi người dân Bình Thuận mà còn trở thành đặc sản mua về làm quà trong mỗi chuyến đi Phan Thiết.
Xem thêm: Tour du lịch Phan Thiết 2 ngày 2 đêm
