Nền văn hóa Chăm pa cổ đại đã để lại rất nhiều công trình kiến trúc kỳ vĩ khiến người đời sau phải ngỡ ngàng, thổn thức.Đi tour du lịch Phan Thiết thì không thể bỏ lỡ Tháp Chàm Poshanư.
Tháp Chàm Poshanư ở Phan Thiết là một trong những công trình nổi bật nhất của Vương quốc Chăm Pa xưa. Cùng đi Phan Thiết ngắm những bãi biển xanh rì, chơi đồi cát bay, ăn đặc sản cua huỳnh đế và khám phá nét huyền bí trong ngôi đền Poshanư tuyệt đẹp bạn nhé!
Tháp Chàm Poshanư thờ vị thần quyền năng của Ấn Độ giáo
Quần thể Tháp Chàm Po Sha Inư được xây dựng khoảng thế kỷ 8 đến đầu thế kỷ 9, nhằm tôn thờ vị thần Shiva đầy quyền uy của Ấn Độ giáo – Tôn giáo được người Chăm tôn sùng và kính ngưỡng.
Xưa kia, Tháp Chàm Poshanư là ngọn tháp linh thiêng, kiến trúc to lớn bậc nhất ở Vương quốc Chăm Pa cổ. Theo lời ghi chú ở các tấm biển hướng dẫn đặt cạnh khu tháp Chàm, quần thể Tháp Chàm Po Sha Inư do sự mài mòn của thời gian và những thời kỳ chiến tranh tàn phá nên đã không còn nguyên vẹn. Trong đó, một khối tháp lớn nhất, vĩ đại nhất gần như bị chôn vùi sâu trong lòng đất từ 300 năm trước.
Đến thế kỷ 15, một số ngôi đền nhỏ với kiến trúc đơn giản hơn được xây dựng thêm trong quần thể Tháp Chàm Poshanư để thờ phụng công chúa Poshanư – con gái của vua Para Chanh, bởi vì công chúa là người có công lớn trong việc chỉ bảo dân chúng trồng lúa nước, chăn nuôi, dệt thổ cẩm,… Vì vậy, cái tên Tháp Chàm Po Sha Inư ra đời từ đó.
Tháp Chàm Poshanư hòa cùng với những ngọn tháp Chăm trên khắp đất nước là minh chứng sống cho một nền văn hóa CHăm pa đặc sắc trên lãnh thổ hình chữ S của chúng ta. Dù vận đổi sao dời nhưng nét nghệ thuật kiến trúc độc đáo, những kỹ thuật xây dựng độc nhất cho đến nay khoa học chưa thể giải mã và tinh hoa của văn hóa Chăm cổ đã được thể hiện rõ nét qua ngôi tháp thiêng liêng này.
Với những ai yêu văn hóa, thích khám phá lịch sử thì Tháp Chàm Poshanư là địa điểm tuyệt vời để tham quan, khám phá trong chuyến du lịch Phan Thiết – Nũi Né.
Tháp Chàm Poshanư ở đâu?
Cụm di tích Tháp Chàm Poshanư (được Bộ văn hóa – thể thao – du lịch xếp hạng là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia vào năm 1991) tọa lạc trên ngọn đồi Bà Nài, phường Phú Hải, cách trung tâm thành phố Phan Thiết khoảng 7km về hướng Đông Bắc.
Quần thể tháp Poshanư nằm trong Khu di tích Lầu Ông Hoàng – nơi viết nên chuyện tình thi ca đầy lãng mạn của nhà thơ Hàn Mặc Tử và người con gái mang tên Mộng Cầm.
Như vậy, đường đến khu tháp Poshanu rất thuận tiện vì nằm trong địa phận của thành phố Phan Thiết. Vé vào cổng chỉ 10.000 đồng đối với khách nội địa và 15.000 đồng đối với du khách nước ngoài.
Hiện nay, hầu như các tour phan thiết 2 ngày hoặc 3 ngày đều ghé tham quan Tháp Chàm, du khách vừa được chiêm ngưỡng công trình kiến trúc đặc biệt, vừa tìm hiểu về văn hóa thờ cúng của Người Chăm
Khám phá nghệ thuật kiến trúc tinh tế của Tháp Poshanu
Điểm độc đáo nhất của quần thể Tháp Chàm Poshanư không chỉ ở sự kỳ vĩ, hoành tráng, to lớn mà còn ở chính nghệ thuật xây dựng và sắp đặt độc đáo mà cho đến ngày nay các nhà khoa học chưa lý giải được.
Nhìn vào tòa tháp đồ sộ bạn sẽ thấy rõ có 2 màu khác biệt, một số chỗ cổ kính hơn với những viên gạch ngả màu đen hay rêu phong, bề mặt lỗ chỗ, trong khi một số vị trí lại láng mịn và trông như mới.
Nơi có những viên gạch mịn màng là dấu tích của sự tôn tạo, sửa chữa khu tháp về sau này để giúp Tháp Chàm Poshanư được bền bỉ với thời gian. Còn những vị trí cũ kỹ mới chính là dấu tích còn sót lại của những ngọn tháp qua sự mài mòn của thời tiết khắc nghiệt và sự tàn phá của chiến tranh.
Tháp Chàm Poshanư để lại ấn tượng đầu tiên với du khách ở lối kiến trúc Hòa Lai độc đáo riêng biệt của nền văn hóa Chăm Pa cổ. Bạn có thể nhận ra nét kiến trúc đặc trưng này ở những ngôi tháp Chăm, tháp Chàm rải rác khắp miền Trung như Tháp Bà Ponaga ở Nha Trang, tháp Bánh Ít và tháp Đôi ở Bình Định, tháp Nhạn ở Phú Yên hay khu Tháp Chàm trong Thánh địa Mỹ Sơn ở Quảng Nam,…
Toàn bộ khu tháp Poshanư được xây đắp từ những viên gạch nung đặc biệt của người Chăm, chúng được ghép chặt vào nhau mà không hề lộ ra dấu tích của vôi, vữa hay bất cứ chất kết dính gì. Vậy làm sao để những ngọn tháp đồ sộ hàng chục mét, to lớn và nguy nga như vậy có thể đứng vững trong hàng thế kỷ? Đó là câu đố khiến nhiều nhà kiến trúc, khảo cổ hiện đại còn đang đau đầu.
Toàn bộ khu tháp Poshanư gồm 3 tòa tháp, mỗi tòa tháp đều có thiết kế khối trụ vuông, càng lên cao càng nhỏ dần. Ở mặt ngoài của mỗi tầng đều được chạm khắc những hoa văn và hình ảnh của những vị thần trong tín ngưỡng của đạo Hin-du (Ấn Độ giáo).
Tòa tháp chính (tháp A) lớn nhất với độ cao 15m tính từ lòng tháp, cạnh đáy dài 20m, có 1 cửa chính hình mái vòm quay ra hướng Đông, đây là nơi thờ cúng các vị thần linh do thần Siva chủ quản. Ở 3 mặt tháp còn lại cũng có 3 cửa giả để trang trí, không đi lại được. Trên vòm cuốn ở hướng Tây của tháp hiện còn nguyên vẹn các hoa văn hình hoa và những hình thù kỳ lạ.
Cấu trúc tháp chính gồm có 4 tầng rõ rệt, các tầng trên là mô hình thu nhỏ hơn của tầng dưới. Trên đỉnh tháp có xây 4 cửa sổ quay về 4 hướng nhưng đều bịt kín, bên dưới cửa sổ có lỗ thông gió khá lớn.
Đặc biệt, trong tòa tháp chính cũng có thờ phụng bộ phận sinh thực khí Linga – Yoni bằng đá xanh nguyên khối. Đây là tín ngưỡng phồn thực rất đặc biệt mà trong tất cả các đền thờ hoặc tháp của người Chăm đều thờ cúng.
Ngay cạnh tháp chính là tháp thờ Thần Lửa – Vị thần cai quản chuyện bếp núc của gia đình người Chăm. Ngôi tháp này nhỏ nhất, chỉ cao 4m, xây dựng khá đơn giản. Qua thời gian bào mòn nên đã hư hại khá nhiều, không còn nhìn rõ các hoa văn bên trên nữa, chỉ còn lại hình dáng tháp.
Ở hướng Bắc, khá xa tháp chính là Tháp thờ thần bò Nandin – Vật cưỡi của thần Siva. Tháp này cao khoảng 12m và cũng được thiết kế tương tự như tháp chính nhưng giản lược hơn.
Trải nghiệm thú vị tại Tháp Chàm Poshanư Phan Thiết
Để có thể tiếp xúc và tận mắt chiêm ngưỡng một nền văn hóa độc đáo của đất Chiêm Thành xưa, bạn không thể bỏ lỡ một chuyến tham quan Tháp Chàm Poshanư.
Đến đây bạn không chỉ được chiêm ngưỡng nét kiến trúc tháp Chàm cực kỳ tinh tế, độc đáo mà còn thu về những ảnh cực chất để đăng facebook, instagram nữa đấy.
Nếu không có thời gian thì chỉ cần dành 1 – 2 tiếng đồng hồ cũng đủ để lang thang quần thể Tháp Chàm Poshanư, tìm hiểu cội nguồn lịch sử của tháp, nền văn hóa Cham-pa và đặc biệt nên thuê hưỡng dẫn viên để có được nhiều thông tin hữu ích nhất, nếu bạn đi cùng với con trẻ thì điều này lại càng thêm ý nghĩa.
Tháp Chàm Poshanư không chỉ là một di tích để du khách tham quan khám phá mà còn là nơi sinh hoạt tâm linh của người dân địa phương. Vậy nên nếu may mắn đi thăm Phan Thiết vào đúng dịp lễ hội thì bạn sẽ được hòa mình vào không khí vui tươi, rộn rã của cộng đồng người Chăm nơi đây.
Các lễ hội diễn ra ở Tháp Chàm Poshanư bạn nhất định không nên bỏ lỡ: Lễ hội Kate diễn ra khoảng tháng 9-10 dương lịch (ngày 1/7 theo lịch Chăm), lễ hội Rija Nưga, Poh Mbăng Yang được xem là Tết Chăm được tổ chức vào tháng Giêng theo lịch Chăm, lễ hội cầu mưa, lễ hội cầu an,…
Được ngắm nhìn những chàng trai Chăm vạm vỡ, những cô gái Chăm xinh đẹp trong bộ áo dài truyền thống đang nhảy múa những vũ điệu uyển chuyển, kết hợp cùng âm điệu của những nhạc cụ truyền thống như trống Ginăng, trống Paranưng, đàn Kanhi, Grong (lục lạc), kèn Xaranai,… Sẽ đưa bạn lạc vào vương quốc cổ trù phú trên miền cát trắng Phan Thiết và những mùa lễ hội đặc sắc như thuở xưa.
Thú vị hơn nữa khi ở cụm di tích này bạn có thể tham gia cùng người dân dâng hiếng lễ vật lên các vị thần để cầu may mắn, cầu tình duyên và bình an cho bản thân và gia đình.
Xem thêm: "tour phan thiết giá rẻ"
Một vài kinh nghiệm tham quan tháp Chàm Poshanư
- Bạn nên đi thăm tháp Chàm vào buổi sáng bởi Phan Thiết nằm trọn trong khu vực nhiệt đới gió mùa nên khá khô nóng, xế chiều là lúc nắng gay gắt, không thích hợp đi thăm các cụm tháp.
- Quần thể tháp Chàm Poshanư nằm ngay trong thành phố Phan Thiết nên việc di chuyển đến địa điểm này rất thuận tiện. Tại khu di tích có sẵn hướng dẫn viên nên bạn dễ dàng nhờ họ giới thiệu chi tiết về khu di tích và những câu chuyện li kỳ về nền văn hóa Cham-pa.
- Bởi vì khu di tích đền tháp rất linh thiêng trong văn hóa của cư dân Chăm bản địa, do vậy, khi viếng thăm bạn cũng không nên sờ vào hiện vật, khi chụp ảnh nên đứng từ xa để thấy được toàn thể vẻ đẹp của cụm tháp. Và cũng là động thái văn minh giúp gìn giữ một công trình kiến trúc đồ sộ cho các thế hệ mai sau.
- Đừng quên thuê những bộ đồ cổ truyền của người Chăm hoặc những phụ kiện khăn choàng độc lạ để có những bức ảnh chất lừ tại tháp Chàm Poshanư Phan Thiết bạn nhé.
- Bạn nên canh thời gian diễn ra các lễ hội đặc sắc của người Cham-pa để đi tham quan tháp Chàm Poshanư và có nhiều trải nghiệm văn hóa độc đáo nhất ở đây.
- Cuối cùng, ở nơi nắng gió bạt ngàn như Phan Thiết, các bạn nên chuẩn bị sẵn kem chống nắng để bảo vệ làn da.
Và bây giờ, hãy cùng chiêm ngưỡng những bức hình siêu đẹp được các bạn trẻ chụp tại khu di tích quần thể Tháp Chàm Poshanư Phan Thiết – Bình Thuận.
Xem thêm: "Gợi ý các Nhà nghỉ/ Khách sạn Phan Thiết - Mũi Né giá rẻ"
