Cốm Tú Lệ là món ăn nổi tiếng của vùng Tây Bắc Việt Nam, đúng như tên gọi Cốm là đặc sản của xã Tú Lệ, Yên Bái, khi tham gia tour Mù Cang Chải Sapa vào tháng 9-10 đừng quên ghé qua Tú Lệ thưởng thức món ăn tuyệt vời này nhé.
Tú Lệ ở đâu?
Xã Tú Lệ thuộc huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, cứ độ tháng 9, đó là mùa lúa chín của vùng đất Mù Cang Chải, thì du khách tham quan Mù Cang Chải thì thường ghé qua Tú Lệ để được thưởng thức món Cốm Tú Lệ ngon nức tiếng gần xa.
Thung lũng Tú Lệ xinh đẹp được bao bọc bởi 3 ngọn núi hùng vĩ Khau Phạ, Khau Thán và Khau Song với đa phần là ruộng bậc thang trải dài khắp thung lũng, cứ mùa tháng 9 là cả Tú Lệ nhuốm màu vàng óng ánh.
Nếu bạn thấy đoạn đường quanh co, uốn lượn mà nản lòng thì xin đừng, bởi vượt qua hết quốc lộ 32, chúng ta sẽ được ngắm nhìn thung lũng Tú Lệ yên bình nằm giữa các ngọn núi vây quanh, đến đây đúng nghĩa bạn sẽ được chạm và cảm nhận được hương hoa tinh túy của đất trời Tây Bắc
Được thiên nhiên ưu ái, xã Tú Lệ nằm bên dòng suối nước nóng với khoáng chất tốt cho cơ thế, là một địa điểm thu hút du khách gần xa, đến đây bạn sẽ được chiêm ngưỡng và trải nghiệm tục “ tắm tiên” của người Tây Bắc.
Tú Lệ trải dài từ Văn Chấn, Trạm Tấu đến Nghĩa Lộ, nơi mang đậm bản sắc văn hóa của dân tộc Thái, Mông, Dao cư ngụ ở đây qua bao thế hệ, từ đời này qua đời khác, nếu bạn đã có dịp đến chợ phiên của Mù Cang Chải, hòa mình trong không khí của buổi chợ phiên vùng cao, sẽ được mua những món quà thổ cẩm đặc sắc về làm quà, làm kỹ niệm.
Tú Lệ là nơi hội tụ, kết tinh của nhiều nền văn hóa dân tộc bản địa, điều đó thể hiện rõ nét trong lời ca, tiếng hát, trong sự bí ẩn về phong tục, lễ nghi, trang phục đang chờ du khách khám phá, tìm hiểu.
Cốm Tú lệ có vào tháng mấy
Tú Lệ cuối tháng 8 đã xốn xang mùa lúa chín, đến độ tháng 9 thì trong thôn, bản làng đã nghe được tiếng chày vang vui vẻ, đó là lúc những mẻ cốm sắp được ra lò, đây là lúc cốm Tú Lệ ngon nhất được ra mắt bạn bè gần xa.
Nếu đến với chợ phiên của Mù Cang Chải, bạn cũng sẽ tìm thấy Cốm Tú Lệ, nhưng đặc biệt nếu đến với Tú Lệ vào mùa tháng 9, bạn sẽ được trải nghiệm tự tay làm nên món bánh Cốm danh tiếng này đấy.
Cách làm Cốm Tú Lệ
Cốm Tú Lệ có nguyên liệu chính từ hạt Nếp non, gọi là nếp non vì tinh túy nhất của Cốm Tú Lệ là hạt nếp còn thơm mùi sữa non, cả quy trình chế biến rất kỹ và hoàn toàn thủ công.
Lúa nếp dùng để chế biến ra Cốm phải là là lúa trong quá trình chín, vỏ hạt chỉ mới ngã vàng, hạt nếp còn đọng thơm mùi sữa, lúa được gặt và chế biến trong ngày, tuốt hạt xong đem ngâm trong nước, để cho những hạt lép nổi lên thì vớt bỏ đi.
Những hạt nếp căng tròn chắc chắn được giữ lại, mang đi rang, đây là công đoạn quan trọng trong cả quá trình làm cốm, lữa để đều không quá lớn để tránh làm cứng hạt cốm, nếu lữa không đủ thì sẽ không dèo nữa, vừa rang vừa đảo tay nhanh đến hơn 30 phút thì nếp đã bắt đầu có mùi thơm, vỏ lúa nứt ra dần.
Kết thúc quá trình rang cốm là để nguội, sau đó cho vào cối, quá trình giã cốm được làm bởi 2 người, 2 chày giã lớn, thay phiên nhau rộn ràng như niềm vui của người Tú Lệ bội thu trong vụ mùa.
Cốm giã xong thì mang đi sẩy vỏ, đến khi chỉ còn lại một màu xanh của cốm non, Cốm mới ra lò là lúc ăn ngon nhất, dẻo thơm, lúc đầu đưa vào miệng có cảm giác hơi đắng nhưng sau đó sẽ nhanh ngọt và thanh hơn.
Cốm Tú Lệ có thể ăn riêng, hoặc làm chả Cốm đều rất ngon, người Thái ở Tú Lệ thường dùng Cốm để ăn chơi, đãi bạn bè và cúng tổ tiên, vào mùa tháng 9-10, mỗi gia đình trung bình có thể làm ra hơn 15 kg cốm, hầu như ở Tú Lệ gia đình nào cũng làm Cốm nhưng Cốm ở bản Nà Lóng có thể đánh giá là ngon nhất.
Kinh nghiệm mua và cách bảo quản Cốm Tú Lệ
Cốm Tú Lệ được mọi người biết đến ngày càng nhiều, rất nhiều du khách đi tour Mù Cang chải- Tú Lệ thường mua cốm về làm quà, hiện nay để bảo quản được lâu hơn, người dân Tú Lệ đã biết hút chân không có thể để bao lâu tùy mục đích sử dụng.
Nếu đến Tú Lệ vào tháng 9, tháng 10 thì việc mua cốm Tú Lệ rất ngon và rất dễ, hầu như các gia đình đều bán với giá trung bình tầm 120.000 đ -150.000 đ/ kg, đóng thành từng gói và hút chân không trước khi giao cho khách hàng, bạn còn có thể tham gia cùng người Thái để làm ra thành quả Cốm Tú Lệ nữa nhé.
Nếu không ghé được Tú Lệ thì bạn có thể đến chợ Phiên Mù Cang Chải ở đó cũng có bán, giá cũng tương tự như vậy.
Mỗi năm Tú Lệ có một mùa Cốm đặc sản, hy vọng Tú Lệ sẽ là điểm dừng chân trong hành trình tour Mù Cang Chải- Tú Lệ nhé.
=>Xem thêm: Tổng hợp kinh nghiệm tour du lịch Mù Cang Chải tự túc mới nhất
Lưu ý: Bài viết thuộc quyền sở hữu của Vntour, ngoại trừ hình ảnh, hình ảnh được sưu tầm trên internet.