Huế từng là kinh đô của triều đại phong kiến nhà Nguyễn cuối cùng tại Việt Nam, phong cảnh thiên nhiên xứ Huế đẹp hữu tình đã khiến bao thi sĩ mê mẩn trong nhiều tác phẩm thơ ca.
Du lịch đến đất cố đô với bề dày văn hóa lâu đời cùng với nhiều di tích lịch sử du khách đừng quên chiêm ngưỡng nét cổ kính và kiến trúc cung đình độc đáo của Đại Nội Huế.
Một góc cổ kính rêu phong cung đình Huế
Đại Nội gồm Hoàng thành và Tử Cấm Thành, Hoàng Thành là vòng thành thứ hai bên trong Kinh thành Huế, có chức năng bảo vệ các cung điện dành cho nhà vua và các đại thần, các miếu thờ tổ tiên hoàng tộc và bảo vệ Tử Cấm Thành.
Ngọ Môn là cổng chính vào Hoàng thành
Tử Cấm Thành là nơi chỉ dành riêng cho vua và người trong hoàng tộc, tên gọi cũng có nghĩa là thành cấm màu tía, tức nơi ở của thiên tử, cấm thường dân lui tới.
Rước kiệu vua ở điện Thái Hòa ngày xưa
Ðiện Thái Hoà xây dựng năm 1805 đời Gia Long; năm 1806 Gia Long chính thức tổ chức lễ đăng quang tại Ðiện này. Ðiện Thái Hoà là nơi tổ chức những lễ lớn của triều đình như lễ lên ngôi, lễ phong Hoàng Thái tử, lễ tiếp đón sứ thần nước lớn, lễ Vạn thọ...
Điện Thái Hòa là nơi tổ chức những sự kiện lớn của triều đình
Thế Tổ Miếu thường gọi là Thế Miếu hướng tây nam bên trong Hoàng thành, là nơi thờ các vị vua triều Nguyễn. Đây là nơi triều đình đến cúng tế các vị vua quá cố, điều đặc biệt là chỉ phái nam được quyền tham dự lễ này.
Thế miếu là nơi thờ tự các vị vua quá cố của hoàng tộc
Các gian thờ từng vị vua bên trong thế miếu
Cửu Đỉnh của nhà Nguyễn là chín cái đỉnh bằng đồng, đặt ở trước sân Thế miếu trong Hoàng thành Huế. Cửu Đỉnh được vua Minh Mạng ra lệnh đúc vào mùa đông năm 1835 và mất 8 tháng mới hoàn thành, khánh thành vào ngày 1 tháng 3 năm 1837. Cửu Đỉnh gồm chín cái đỉnh đồng, mỗi đỉnh có một tên riêng ứng với một thuỵ hiệu của mỗi vị hoàng đế triều Nguyễn, ví dụ Cao Ðỉnh dành cho vua Thế Tổ Cao Hoàng Ðế (tức Gia Long), Nhân đỉnh dành cho Thánh tổ Nhân Hoàng đế (tức Minh Mạng), Chương Ðỉnh, Anh Ðỉnh, Nghị Ðỉnh, Thuần Ðỉnh, Tuyên Ðỉnh dành cho các vua kế tiếp là Thiệu Trị, Tự Ðức, Kiến Phước, Ðồng Khánh, Khải Ðịnh. Cho đến năm 1958 trong Thế Miếu chỉ có 7 án thờ nên mới dùng 7 đỉnh, (còn hai đỉnh Dụ và Huyền chưa dùng đến.
Cửu đỉnh trước thế miếu trong Hoàng thành
Trên mỗi đỉnh, mười bảy hình chạm nổi chung quanh mỗi đỉnh gồm những gì tiêu biểu của đất nước từ Lạng Sơn xuống tận mũi Cà Mau và được qui lại trong các chủ đề: tinh tú, sông núi, biển cả, thuyền bè, xe cộ, các sản vật quí giá trên rừng, dưới biển của nước Việt Nam đầu thế kỷ 20.
Chạm khắc hình con sông ở Nam Bộ trên cửu đỉnh
Cung Diên Thọ là một hệ thống kiến trúc cung điện quy mô nhất trong Hoàng thành Huế còn lại nguyên vẹn đến ngày nay, cung này là nơi ở của các Hoàng thái hậu hoặc Thái hoàng thái hậu triều Nguyễn. Cung Diên Thọ ngày nay rộng khoảng 17500 mét vuông với các công trình còn tồn tại như Diên Thọ chính điện, điện Thọ Ninh, lầu Tịnh Minh, tạ Trường Du, các Khương Ninh. Các công trình này được nối kết với nhau bằng hệ thống hành lang có mái che.
Trải qua nhiều biến cố lịch sử, cung Diên Thọ ngày nay hầu như vẫn còn nguyên vẹn. Đến năm 1993, cung Diên Thọ nằm trong danh mục 16 di tích thuộc quần thể di tích Cố đô Huế được công nhận là di sản văn hóa thế giới.
Nội thất quý giá trong cung Diên Thọ
Một góc yên bình trong tạ Trường Du ở cung Diên Thọ
Khu vực Tử Cấm Thành nằm trên cùng một trục Bắc-Nam với Hoàng Thành và Kinh Thành, gồm một vòng tường thành bao quanh khu vực các cung điện như: điện Cần Chánh là nơi vua thiết triều cùng bá quan văn võ, điện Càn Thành là nơi vua ngủ nghỉ, Thượng Thiện Đường là nơi phục vụ ăn uống cho hoàng tộc, Ngự thư phòng là nơi vua đọc sách, cung Khôn Thái là nơi ở của Quý Phi và một số cung điện khác phục vụ vui chơi giải trí…
Bá quan bái lại khi vào điện Cần Chánh
Cần Chánh là ngôi điện dùng làm nơi thường triều của vua Nguyễn. Điện được xây dựng năm Gia Long thứ 3 (1804), sau còn được tu bổ nhiều lần. Đây vốn là ngôi điện có kết cấu gỗ lớn và đẹp nhất trong Tử Cấm Thành tồn tại qua 13 triều vua Nguyễn, do chiến tranh tàn phá bị đốt rụi năm 1947, ngày nay chỉ còn phế tích được tu sữa phục dựng.
Điện Cần Chánh là một công trình kiến trúc cung đình đồ sộ
Điện Long An xây dựng vào năm 1845 dưới thời vua Thiệu Trị là nơi nghỉ của vua sau khi tiến hành lễ Tịch điền mỗi đầu xuân. Đây cũng là nơi vua Thiệu Trị thường hay lui tới, nghỉ ngơi, đọc sách, làm thơ, ngâm vịnh.
Điện Long An nay là bảo tàng cổ vật cung đình Huế
Vườn Cơ Hạ bao gồm một quần thể sông hồ, núi động, lầu tạ, cung điện liên hoàn, kết hợp hài hoà giữa công trình kiến trúc và cảnh trí thiên nhiên là nơi hoàng tộc vui chơi tham quan giải trí.
Vườn Cơ Hạ trong Đại Nội Huế
Mỗi hai năm một lần tại Huế diễn ra lễ hội Festival Huế là một sự kiện văn hóa lớn được tổ chức tại Huế vào các năm chẵn nhằm mục đích tôn vinh các di sản văn hóa Huế thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước tham dự.
Festival Huế với nhiều chương trình lễ hội cộng đồng được tái dựng với một không gian rộng lớn cả trong và ngoài thành phố, góp phần làm sống lại các giá trị văn hóa của Huế.
Hoàng cung Huế lung linh trong đêm hội Festival Huế
Du khách đến Festival Huế sẽ được tham dự nhiều chương trình nghệ thuật cung đình đặc sắc như: Đêm Hoàng cung, lễ tế Nam Giao, lễ Truyền lô và Vinh qui bái tổ, lễ hội áo dài, lễ hội biển, thả diều, thả thơ, diễn thơ, chợ quê ngày hội, cờ người, đua trải...
Cổng Ngọ Môn lộng lẫy sắc màu đèn hoa
Bên cạnh đó du khách còn có cơ hội được thưởng thức những sơn hào hải vị của hoàng tộc ngày xưa trong chương trình dạ nhạc tiệc tái hiện lại buổi Ngự yến hoàng gia được tổ chức trong chương trình Đêm hoàng cung tại Festival Huế.
Những món ăn ngon nhà vua dùng để tổ chức yến tiệc được những đầu bếp tài hoa phục hồi như nguyên bản gốc xưa gồm: gắp tư dùng với đồ chua, Hải sâm nấu với tôm ba oản và rau củ, bánh khoai tía và bánh kê, gỏi gà Huế, vịt lọng xôi hông và bánh màu pháp lam.
Những “cung nữ” xinh đẹp bày tiệc đãi khách
Đã đôi lần đến với Huế mộng mơ, tôi ôm ấp một tình yêu dịu ngọt…” chính là tình cảm của một nhạc sĩ khi đến với Huế trong bài hát Huế tình yêu của tôi. Dù chỉ một lần đến với đất thần kinh xưa với bao khung cảnh đẹp thơ mộng, ngắm nhìn những tà áo dài phấp phới bay trong gió của những cô gái Huế xinh đẹp, được thưởng thức những đặc sản ẩm thực cung đình và chiêm ngưỡng nghệ thuật kiến trúc hoàng cung độc đáo mang dấu ấn kinh đô cổ của một vương triều hẳn sẽ để lại nhiều cảm xúc trong lòng du khách.
